Araç değer kaybının başvurusu nasıl yapılır?

2918 sayılı KTK’nun 109.maddesi hükmü gereğince “motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak 10 yıl içinde zamanaşımına uğrar” Dolayısıyla araç değer kaybında zamanaşımı süresi zarar ve ziyanın öğrenilmesinden itibaren prensipte 2 yıldır. Bu süre içerisinde mutlaka tahsili adına başvuru yapılmalıdır. Sigorta şirketleri tarafından kısmi ödeme yapılmış ise bu zamanaşımını kesen sebep olarak kabul edilmektedir. TBK uyarınca alacaklının icra takibinde bulunması zamanaşımını kesen işlemlerdendir. Yaralanma ile birlikte araç hasarı da varsa bu durumda 2 yıllık zamanaşımı süresi uygulanmayacaktır. Zira 2918 Sayılı KTK md. 109/2 TCK md. 459/2 ve 102/4 maddeleri uyarınca yaranma nedeniyle 5 yıllık zamanaşımı süresi geçerli olacağı anlaşılmaktadır. (Bu hususta bkz. Yargıtay 11 HD. 15.11.2001 t. 5934-9015)

Araç değer kaybı, kusurlu olan tarafın trafik sigortası tarafından ödenmektedir. Şayet karşı tarafın kasko poliçesinde bu hususta ödeme yapacağına dair bir madde bulunuyor ise araç değer kaybından kasko da sorumlu olur. Ancak kazada birinci derecede kusurlu olan tarafın kasko poliçesinde böyle bir madde yer almıyor ve trafik sigortası da mevcut değil ise araç değer kaybı bedelini kusurlu kişinin kendisi ödemek zorunda kalmaktadır.

Araç değer kaybının alınması için dava açılmadan veya tahkime başvurulmadan önce, trafik sigortasına yazılı olarak başvuru yapmak zorunludur. KTK md. 97’de sigorta şirketinin başvuru tarihinden itibaren en geç 15 iş günü içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamaması hâlinde tahkime yahut dava yoluna gidilebilir. Yazılı başvuru yapılmaması halinde dava ve tahkim başvurusu esasa girilmeden usul eksikliği gerekçesiyle reddedilecektir.

Araç değer kaybı bakımından sigorta şirketi davalı olarak gösterilecekse görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesidir. Eğer karşı taraf tacir değilse ve sigorta şirketi hasım gösterilmeyecekse davanın asliye hukuk mahkemesinde açılması gerekir. Eğer tahkim yoluna gidilecekse arabuluculuk yoluna başvurmaya gerek yoktur; ancak dava yolu tercih ediliyor ise ve sigorta şirketi hasım olarak gösterilecekse muhakkak dava şartı arabuluculuğa başvurulması ve anlaşmama durumunda dava açılması gerekir. Sigorta şirketlerine e-mail üzerinden de başvuru yapılabilir. Ancak e-mailin gerçekten sigorta şirketine ait resmi e-mail adresi olmasına dikkat edilmelidir.

Araç değer kaybı yanı sıra, ikame araç bedeli, hasar bedeli de aynı talep içerisinde karşı taraftan ve karşı tarafın trafik sigortasından talep edilebilir. Araç seramik kaplama ve kaput filmi de hasar başlığı altında karşı taraftan ve karşı tarafın sigorta şirketinden talep edilebilmektedir. Ancak ikame araç giderine ilişkin istek kaleminin karşı tarafın trafik sigortasından talep edilemeyecektir. Bu hususta bkz. Web sitemizde mevcut olan Yargıtay 11. Hukuk dairesi E. 2004/6128 K. 2005/2898 T. 28.3.2005) Ayrıca araç değer kaybı konusunda web sitemizin içtihatlar başlıklı bölümünde yer alan diğer emsal içtihatları inceleyebilirsiniz.